คติความเชื่อเกี่ยวกับการสร้างเครื่องทรงของพระพุทธรูป
คติความเชื่อเกี่ยวกับการสร้างเครื่องทรงของพระพุทธรูป
17/8/2561 / 38 / สร้างโดย Web Admin

คติความเชื่อเกี่ยวกับการสร้างเครื่องทรงของพระพุทธรูป


พระพุทธรูปทรงเครื่อง เป็นพระพุทธรูปที่ฉลองพระองค์ทรงเครื่องขัตติยราชแบบกษัตริย์1 เช่น มงกุฎแบบชฎาใหญ่ สังวาล ทับทรวง ชายไหว ชายแครง กำไลพระบาท และพระบาทจะสวมฉลองพระบาทเชิงงอน2 สำหรับคติความเชื่อในการสร้างพระพุทธรูปทรงเครื่องนี้ มีข้อสันนิษฐานไว้หลายประการด้วยกัน กล่าวคือ ประการแรก สร้างตามคติความเชื่อของศาสนาพุทธ ลัทธิเถรวาท สร้างตามพระพุทธประวัติตอนพระพุทธเจ้าทรงทรมาน พระมหาชมภู3 ซึ่งเป็นเรื่องราวการอธิบายทางประติมานวิทยาของพระพุทธรูปทรงเครื่อง ตามเรื่องราวที่ปรากฏอยู่ในมหาชมภูบดีสูตรว่า "พระมหาชมภู เป็นพระมหากษัตริย์ที่มีบุญญาธิการและมีฤทธานุภาพมาก ไม่ยอมรับนับถือพุทธศาสนา พระพุทธเจ้าจึงเนรมิตพระองค์เป็นอย่างพระมหาจักรพรรดิ ทรงแสดงธรรมโปรดจนพระมหาชมภูลดทิฐิมานะหันมายอมรับนับถือพระพุทธศาสนา" ประการที่สอง หมายถึง คติที่เกี่ยวกับพระมหากษัตริย์ทรงดำรงอยู่ในฐานะเทวราชา ผสมผสานกับพุทธราชา ตามลัทธิเทวราช และอีกประการหนึ่ง ตามคติพุทธศาสนามหายาน อาจจะหมายถึง อนาคตพุทธเจ้า กล่าวคือพระศรีอาริย์4


 

ขอขอบคุณผู้สืบค้นข้อมูลและจัดทำข้อมูล : นายจิรภัทร นิรินทร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร : ประวัติศาสตร์ศิลปะ (นักศึกษาฝึกงาน)

1.คตินิยมในการสร้างพระพุทธรูปทรงเครื่องในสมัยอยุธยา. ศศี ยุกตะนันทน์.วิทยานิพนธ์(ศศ.ม.(โบราณคดีสมัยประวัติศาสตร์))--มหาวิทยาลัยศิลปากร, ๒๕๓๒

2.จารุณี อินเฉิดฉาย. พระพุทธรูปทรงเครื่อง. เมืองโบราณ. ปีที่ ๑๙, ฉบับที่ ๔ (ต.ค. - ธ.ค. ๒๕๓๖) : หน้า ๘๐-๘๗ ; ภาพประกอบ.

3.พระปฐมสมโพธิกถา ปรมานุชิตชิโนรส, สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมสมเด็จพระ, ๒๓๓๓-๒๓๙๖ พระนคร : โรงพิมพ์ศิริเจริญ, ๒๔๕๐

4.พระอนาคตวงศ์. บำเพ็ญ ระวิน ผู้ชำระต้นฉบับ ; นิธิ เอียวศรีวงศ์ บรรณาธิการ. กรุงเทพฯ : อมรินทร์ พริ้นติ้ง, ๒๕๔๒




ข้อมูลที่เกี่ยวข้อง line
มาสกและกหาปณะ : เงินตราพุทธกาลในคัมภีร์สังขยาปกาสกปกรณ์และฎีกา
3/9/2561 / 563
เงินตรานับได้ว่ามีบทบาทสำคัญต่อการดำรงชีวิตประจำวันของสังคมมนุษย์ โ..
ภาพจำลองพระพุทธชินสีห์บนเหรียญที่ระลึกสำคัญของไทย
2/9/2561 / 295
พระพุทธรูปเป็นศาสนวัตถุอันเกิดจากความเชื่อและความศรัทธา คติในการ..
เหรียญที่ระลึกพระสยามเทวาธิราช พ.ศ. 2540
1/9/2561 / 406
โดยธรรมชาติของมนุษย์เมื่อตกอยู่ในสภาวะวิกฤต ที่ส่งผลกระทบต่อจิตใจ ..